.png)
Dünyanın ən yaxşı universitetlərinin fənn reytinqlərinin əsas nəticələri-2024-cü il üçün
Avstraliyanın Melbourne Universiteti və Sidney Universitetinin təhsil proqramları fənn reytinqinin müvafiq olaraq ilk 52 və 53-cü sıralarında yer alır. Eyni zamanda, fənn reytinqlərində ən yüksək mövqelərə sahib olan Avstraliya universitetlərinin üç təhsil proqramı digər universitetlər – Kvinslend Universiteti, Monaş Universiteti və Kurtin Universiteti tərəfindən təklif olunur ki, bu da dağ-mədən sahəsində mühəndislik, əczaçılıq və farmakologiya, idman fənləri üzrə ikinci yerlərdədir.
Kanadanın Toronto Universiteti ilk 50 fənn reytinqində ən çox təhsil proqramına malikdir-46. Eyni zamanda, British Columbia Universiteti idman fənləri üzrə üçüncü sırada qərarlaşaraq Kanada universitetləri arasında ən yüksək mövqeyə yüksəlib.
Çin ABŞ və Böyük Britaniyadan sonra fənn reytinqlərində üçüncü yeri tutur. Çin universitetləri səkkiz fənn üzrə ilk onluğa daxildir və Tsinghua Universiteti bir anda ölkənin universitetlərinin təhsil proqramları arasında ən yüksək üç mövqeyə, o cümlədən incəsənət tarixi fənni üzrə beşinci yerdədir.
Fransa «Beynəlxalq elmi əməkdaşlıq indeksi» üzrə lider mövqe tutur. Bu göstərici üzrə Fransa universitetlərinin 23 təhsil proqramı dünyanın ən yaxşı onluğuna daxildir ki, bu da dünyanın hər hansı digər ölkələrinin universitetlərindən, o cümlədən bu göstərici üzrə ikinci yeri tutan və Fransadan 13 təhsil proqramı ilə geridə qalan Böyük Britaniyadan daha çoxdur.
Yaponiya beş ildən çox davam edən ümumi tənəzzüldən sonra mövqeləri geri qaytarmağa başlayır və keçən ilki mövzu reytinqlərinə daxil olan təhsil proqramlarının 26% - də mövqelərin artmasına, təhsil proqramlarının 21% - də mövqelərin azalmasına və təhsil proqramlarının 42% - də mövqelərin qorunmasına nail olur ki, bu da nəticədə mövqelərin 5% ümumi yaxşılaşması deməkdir.
İsveçrə yüksək reytinqli təhsil proqramlarının əhəmiyyətli hissəsi ilə seçilir, bunlardan dördü (2 %) birinci yerdədir. İngiltərə və ABŞ birinci sırada ən çox təhsil proqramına sahib olsalar da, bu iki ölkənin heç biri bu qədər təsirli bir konsentrasiya səviyyəsinə çata bilmədi. Ən yüksək mövqedə olan İsveçrə universitetlərinin bütün təhsil proqramlarından üç təhsil proqramı İsveçrənin Sürix Ali Texniki Məktəbi – ETH Sürich tərəfindən təklif olunur ki, bu da kontinental Avropa universitetləri arasında ən güclü nəticələr göstərir və bu göstəriciyə görə dünyada dördüncü yerdədir.
Latın Amerikası ölkələri arasında Braziliya, ilk 100-lük də daxil olmaqla, fənn reytinqlərində ən geniş təmsilçiliyə malikdir. Ölkə ali məktəblərinin təhsil proqramları yeni fənn reytinqlərində 309 yeri tutur, onlardan 64-ü ilk yüzlükdə yer alır. Eyni zamanda, bu regionda Meksika universitetlərinin təhsil proqramları ilk 20 fənn reytinqində ən çox sayına malikdir və bu diapazonda dörd mövqe tutur.
Latın Amerikası ölkələrinin iki universitetinin təhsil proqramları top-10 fənn reytinqində yer alır: Çili Universiteti dağ-mədən mühəndisliyi ixtisası 9-cu yerdədir və Meksika Milli Muxtar Universiteti isə antropologiya üzrə 17-ci yerdən 10-cu yerə yüksəlib.
Oman universitetləri 10-dan çox fənn reytinqində təmsil olunan ölkələr arasında ən inandırıcı irəliləyişi nümayiş etdirir: ölkə universitetlərinin təhsil proqramlarının mövqeyinin ümumi yaxşılaşması 50% - dir. Eyni zamanda, Səudiyyə Ərəbistanında Kral Fəhd Neft və Mineral Ehtiyyatlar Universiteti ərəb ölkələrində ən yüksək reytinqli iki təhsil proqramı təklif edir: Neft və qaz sahəsindəki mühəndislik ixtisasları və dağ-mədən sahəsindəki mühəndislik ixtisasları üzrə müvafiq olaraq beşinci və səkkizinci yerlərdə yerləşir.
Böyük Britaniya universitetlərinin təhsil proqramları 16 fənn üzrə ən yüksək pillələrdə qərarlaşıb. Onlardan dördündə Oksford Universiteti liderdir. Onu Kembric Universiteti, London Universitet Kolleci, Kral İncəsənət Kolleci və Kral Musiqi Kolleci izləyir. Onlardan hər biri fənn sıralamasında ilk iki pilləyə sahibdir. Böyük Britaniya top-3 fənn reytinqində ən geniş təmsilçiliyə malikdir: bu diapazonda Britaniya universitetlərinin təhsil proqramlarının 4%-i yer alıb.
ABŞ universitetləri 32 fənn üzrə liderdir. Harvard Universiteti 19 fənn üzrə birinci yerdədir. Harvard 11 fənn üzrə isə ən yüksək pillədə qərarlaşan Massaçusets Texnologiya İnstitutu (MIT) ilə dünyanın ali məktəbləri arasında ən güclü nəticələr nümayiş etdirir.
QS-nin baş vitse-prezidenti Ben Sauter qeyd edir: "Universitetlərin ayrı-ayrı fənlər üzrə işinin təhlili dünyanın müxtəlif yerlərində 16000-ə yaxın təhsil proqramını əhatə edir və ali təhsil müəssisələrində tədrisin keyfiyyətinə təsir edən amilləri əyani şəkildə göstərir. Tələbə cəmiyyətlərinin və müəllim heyətinin beynəlmiləlləşməsində, eləcə də beynəlxalq elmi əməkdaşlıqlarda iştirakda öz əksini tapan qlobal iştirak mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Bundan əlavə, fənn reytinqlərində əhəmiyyətli irəliləyiş əldə edən universitetlər dövlətin tez-tez iştirak etdiyi hədəf investisiya proqramlarını həyata keçirirlər. Qeyd etmək vacibdir ki, iqtisadiyyatın real sektorundakı təşkilatlarla davamlı qarşılıqlı fəaliyyət universitetlərdə iş qabiliyyətinin və elmi məhsuldarlığın artmasına səbəb olur".
Ben Sauter əlavə edib ki, bu tədqiqat qlobal dəyişikliklər dövründə aparılır. Bu fonda ali təhsilə və beynəlxalq mobilliyə dəstək sosial harmoniyaya və elmi-texniki tərəqqiyə nail olmaq üçün ən vacib amildir.
Arayış
QS Quacquarelli Symonds qlobal ali təhsil sektoruna xidmət, araşdırma və analitik xidmətlərin aparıcı provayderidir. Onun vəzifəsi dünyanın istənilən yerində motivasiyalı insanlara təhsil nailiyyətləri, beynəlxalq mobillik və karyera inkişafı vasitəsilə öz potensiallarını reallaşdırmaq üçün güc verməkdir.
QS Quacquarelli Symonds 2004-cü ildən universitet sıralamasının təşəbbüskarıdır. Elə həmin il QS World University Rankings-in ilk nömrəsi nəşr edilib. O vaxtdan etibarən QS sıralaması universitetin performansı ilə bağlı dünyanın ən populyar müqayisəli məlumat mənbəyinə çevrilib.
Qeyd edək ki, Böyük Britaniyanın “Quacquarelli Symonds” (QS) agentliyi “QS World University Rankings by Subjects 2024” fənn reytinqinin nəticələrini açıqlayıb. Reytinqdə ölkəmizi Azərbaycan Dillər Universiteti və Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti təmsil edir.
Oruc MUSTAFAYEV
